Điều trị phì đại tuyến tiền liệt theo phương pháp đông y có tốt không? Tư vấn từ dược sĩ

Trong cuộc sống hiện đại ngày nay, sức khỏe tuyến tiền liệt là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng cuộc sống của nam giới.

Đặc biệt, bệnh phì đại tuyến tiền liệt theo đông y đã thu hút sự quan tâm lớn của cộng đồng y học cổ truyền và người bệnh nhờ khả năng điều trị an toàn, tự nhiên và hiệu quả lâu dài. Bệnh lý này không chỉ đơn thuần là vấn đề về sinh lý, mà còn liên quan đến nhiều yếu tố về khí huyết, âm dương, thể trạng và lối sống.

Chính vì vậy, việc hiểu rõ về căn bệnh phì đại tuyến tiền liệt theo Đông y giúp người bệnh có thêm lựa chọn để đẩy lùi những triệu chứng khó chịu, duy trì sinh lực và cải thiện chất lượng sống.

Giới thiệu chung về bệnh phì đại tuyến tiền liệt theo Đông y

Định nghĩa và đặc điểm của bệnh theo Đông y

Theo y học cổ truyền, phì đại tuyến tiền liệt liên quan đến Thận, Can, Phế, Tỳ và Tâm.

Nguyên nhân gây ra bệnh lý này là do thận có không khả năng đẩy huyết đi hết vòng quanh ống niệu đạo khiến khí huyết tích tụ dần và gây ra tình trạng phình.

Khi tiền liệt tuyến phì đại ở giai đoạn cuối, ống dẫn tiểu có thể bị chèn ép nghiêm trọng và dẫn đến tình trạng bí tiểu.

Phân biệt giữa bệnh lý trong Đông y và Tây y

Trong y học hiện đại, bệnh phì đại tuyến tiền liệt thường được chẩn đoán qua các phương pháp hình ảnh như siêu âm, xét nghiệm PSA hoặc đo thể tích tuyến tiền liệt.

Chính xác là một bệnh liên quan tới sự tăng sinh tế bào tuyến tiền liệt, gây tắc nghẽn đường tiết niệu và ảnh hưởng lớn đến sinh hoạt.

Ngược lại, trong Đông y, nguyên nhân bệnh chủ yếu xuất phát từ tình trạng mất cân đối khí huyết, yếu tố nội khí, ngoại tà như phong thấp, nhiệt độc hoặc cơ địa suy yếu.

Các phương pháp điều trị tập trung vào cân bằng nội khí, điều hòa âm dương, nâng cao chức năng tạng phủ để giảm kích thước tuyến phát triển.

bệnh phì đại tuyến tiền liệt

Nguyên nhân gây bệnh phì đại tuyến tiền liệt theo Đông y

Trong y học cổ truyền, nguyên nhân gây ra bệnh chủ yếu xuất phát từ các yếu tố nội sinh và ngoại sinh, tác động trực tiếp đến khí huyết và hoạt động của tạng phủ như thận, can, tâm. 

Thường liên quan đến yếu tố khí huyết mất cân bằng: 

Trong trường hợp này, khí huyết không đủ để nuôi dưỡng tuyến tiền liệt, dẫn đến tình trạng sưng viêm, tăng sinh tế bào và phì đại.

Hiện tượng này thường gặp ở người cao tuổi, người làm việc căng thẳng hoặc có chế độ sinh hoạt không hợp lý, dẫn đến khí huyết uất ứ, khí trệ gây tắc nghẽn trong hệ tuần hoàn.

Ảnh hưởng của thận khí suy yếu và âm dương không cân đối: 

Thận trong Đông y được xem như căn nguyên của mọi hoạt động liên quan đến sinh lý nam giới, trong đó có tuyến tiền liệt.

Khi thận khí suy yếu, khả năng điều hòa các hoạt động sinh lý giảm sút, khí huyết không được nuôi dưỡng đầy đủ, dẫn đến viêm, sưng tấy và phát triển quá mức của tuyến tiền liệt.

Hệ quả của trạng thái này là dương khí không đủ để giữ vững chức năng sinh lý, bên cạnh đó âm dương không cân bằng gây ra các rối loạn chuyển hóa, làm phát sinh các chứng trạng phì đại, viêm nhiễm kéo dài.

Thực phẩm, lối sống không lành mạnh gây tích tụ độc tố

Chế độ ăn nhiều dầu mỡ, thức ăn nhanh, ít rau xanh, chất kích thích như rượu bia, thuốc lá và các thức ăn nóng, cay, chứa nhiều độc tố chính là tác nhân ngoại sinh hàng đầu khiến cơ thể tích tụ độc tố, gây tắc nghẽn các dòng khí huyết.

Đồng thời, thói quen ít vận động, làm việc căng thẳng kéo dài, thiếu ngủ và vệ sinh không đúng cách cũng làm cho khí huyết không lưu thông đều đặn, gây ra tình trạng viêm, sưng tấy, làm tăng khả năng phát sinh bệnh lý phì đại tuyến tiền liệt.

Cơ địa tà nhiệt hoặc phong thấp gây sưng viêm

Các thể bệnh do cơ địa nhiệt hoặc tà khí phong thấp gây ra thường đi kèm với các triệu chứng sưng tấy, nóng, đau vùng bụng dưới, cảm giác nặng nề và khó chịu khi đi tiểu. Đặc biệt, những người có tạng phủ yếu, khí huyết hư hoặc mắc các chứng bệnh về viêm nhiễm thuận lợi phát sinh các phản ứng viêm mạn tính, kéo dài.

Bên cạnh đó, tà khí phong thấp còn làm cho khí huyết lưu thông kém, gây tích tụ độc tố trong tuyến tiền liệt, dẫn tới tình trạng phì đại ngày càng nặng hơn.

Tác động của stress, tâm lý căng thẳng kéo dài

Tinh thần và tâm lý ảnh hưởng rất lớn đến toàn bộ trạng thái khí huyết trong cơ thể. Người thường xuyên căng thẳng, lo lắng, mất ngủ hoặc bị áp lực kéo dài dễ gây rối loạn nội tiết, khí huyết trở nên trì trệ, dẫn đến các chứng tắc nghẽn, sưng tấy và phát triển quá mức tuyến tiền liệt.

Thêm vào đó, tâm lý căng thẳng còn làm giảm khả năng miễn dịch, dễ mắc các bệnh nhiễm trùng hoặc viêm nhiễm mãn tính, gây ra tình trạng bệnh kéo dài, khó phục hồi toàn diện.

Triệu chứng và chẩn đoán bệnh theo Đông y

Các biểu hiện lâm sàng thường gặp

Người mắc bệnh phì đại tuyến tiền liệt theo Đông y thường xuất hiện các triệu chứng như:

• Tiểu nhiều lần trong ngày, tiểu đêm.
• Tiểu rắt, đau rát hoặc cảm giác nóng khi đi tiểu.
• Tiểu yếu, dòng nước tiểu nhỏ, ngắt quãng.
• Đau vùng bụng dưới hoặc vùng hạ vị, thậm chí đau lưng, mệt mỏi kéo dài.
• Cảm giác nặng, tức vùng bụng hoặc ngực trái.
• Thấy máu trong nước tiểu hoặc có dịch tiết bất thường.

Triệu chứng và chẩn đoán bệnh theo Đông y

Các biểu hiện này không chỉ ảnh hưởng đến sinh hoạt hàng ngày mà còn gây ra cảm giác khó chịu, ảnh hưởng tâm lý và chất lượng cuộc sống.

Phân loại theo các thể bệnh trong Đông y

Y học cổ truyền chia bệnh phì đại tiền liệt tuyến theo từng thể:

• Âm hư hỏa vượng: Là tình trạng phì đại tiền liệt tuyến do quan hệ tình dục quá độ khiến tinh khí, thận tinh bị tổn thương.
• Thận nguyên hư suy: Thể bệnh này thường xuất hiện ở người lớn tuổi, có thể trạng suy yếu khiến thận hư suy, tinh quan không vững và mệnh môn hỏa suy.
• Do phế nhiệt, khí uất: Là tình trạng khí uất kết khiến nhiệt tà rót xuống bàng quang và gây phì đại tiền liệt tuyến.
• Tinh cung bị ứ trở: Tinh cung bị ứ trở do thấp nhiệt uất kết khiến tinh bị ứ ở bàng quang và tuyến tiền liệt.
• Tỳ khí hạ hãm: Thể bệnh này xảy ra ở người có chế độ ăn thất thường, lao động nặng nhọc và ít vận động khiến Tỳ Vị tổn thương. Tỳ ứ trệ khiến tinh cung ứ bên trong tiền liệt tuyến, gây phì đại và tiểu đục.
• Thấp nhiệt ứ trệ vùng hạ tiêu: Thể bệnh này xảy ra khi cảm hàn hoặc nhiệt thấp uất kết ở bàng quang và tinh cung.

Phương pháp điều trị bệnh phì đại tuyến tiền liệt theo Đông y

Sử dụng thảo dược tự nhiên

Các loại cây thuốc trong y học cổ truyền có tác dụng điều hòa khí huyết, tiêu viêm, giảm sưng tấy và tăng cường chức năng thận. Dưới đây là một số cây thuốc phổ biến và công dụng của chúng:

• Trần bì: Thanh nhiệt, tiêu viêm, điều hòa khí huyết.
• Đỗ trọng: Tăng cường chức năng thận, giảm sưng tấy.
• Ích mẫu: Hỗ trợ lưu thông khí huyết, giảm triệu chứng tiểu rắt.
• Hà thủ ô: Bổ thận, cải thiện sinh lực nam giới.
• Nhân trần: Thanh nhiệt, tiêu viêm, hỗ trợ điều trị các chứng viêm nhiễm.

Các công thức thuốc sắc từ các dược liệu này thường phức tạp, được phối hợp phù hợp dựa trên thể trạng của từng người, nhằm đạt hiệu quả tối đa.

Các loại cây thuốc trong y học cổ truyền có tác dụng điều hòa khí huyết, tiêu viêm

Châm cứu và xoa bóp để cân bằng khí huyết

Châm cứu là phương pháp mưu trí trong Đông y giúp khai thông kinh lạc, giảm tắc nghẽn khí huyết, giảm đau và làm dịu các triệu chứng viêm sưng. Các huyệt đạo thường được dùng như huyệt Quan nguyên, huyệt Phong trì, huyệt Tam âm giao.

Xoa bóp, massage cũng giúp kích thích lưu thông máu, giảm căng thẳng, thư giãn các cơ và tạng phủ, từ đó hỗ trợ quá trình điều trị. Việc thực hiện đều đặn kỹ thuật này sẽ làm giảm các bất thường trong quá trình chữa bệnh.

Phương pháp bấm huyệt hỗ trợ điều trị và giảm triệu chứng

Bấm huyệt là kỹ thuật tác động vào các điểm huyệt đặc biệt nhằm điều hòa khí huyết, nâng cao khí lực, làm giảm các triệu chứng sưng tấy hoặc cảm giác nặng nề vùng bụng dưới. Các huyệt đạo quan trọng có thể kể đến như:

• Huyệt Đại chùy.
• Huyệt Thập tuyên.
• Huyệt Đốc du.
• Huyệt Hạ quan.

Thực hiện bấm huyệt phù hợp giúp giảm viêm, giảm đau nhanh chóng, đồng thời tăng khả năng tự điều chỉnh của cơ thể để duy trì trạng thái khỏe mạnh.

Lối sống và chế độ ăn uống khoa học

Chế độ sinh hoạt hợp lý đóng vai trò then chốt trong quá trình điều trị và phòng bệnh. Người bệnh cần kiên trì thay đổi thói quen sống, xây dựng chế độ dinh dưỡng phù hợp để hỗ trợ quá trình hồi phục.

Thực phẩm nên tránh và thực phẩm bổ trợ

Việc duy trì chế độ ăn uống lành mạnh giúp giảm tích tụ độc tố, nâng cao đề kháng, giảm viêm, từ đó giảm dần các triệu chứng của bệnh.

Tập luyện thể dục phù hợp để nâng cao đề kháng

• Đi bộ nhanh, chạy chậm hàng ngày.
• Thể dục dưỡng sinh, khí công, yoga.
• Thể thao nhẹ như bơi lội, đạp xe.

Tập luyện đều đặn, phù hợp giúp khí huyết lưu thông tốt hơn, duy trì thể trạng khỏe mạnh, cải thiện chức năng của tuyến tiền liệt và toàn bộ hệ sinh lý nam giới.

Tập luyện thể dục phù hợp để nâng cao đề kháng

Kết hợp điều trị từ các phương pháp trong Đông y và Tây y khi cần thiết

Trong những trường hợp nặng hoặc có biến chứng nguy hiểm, các bác sĩ Đông y có thể phối hợp với Tây y để xử lý nhanh các vấn đề cấp thiết như tắc nghẽn, xuất huyết hoặc bất ổn chức năng sinh lý nghiêm trọng.

Việc này đòi hỏi sự phối hợp tác nghiệp giữa các chuyên gia y học, đảm bảo vừa an toàn, vừa đạt hiệu quả tối ưu. Việc dùng thuốc Tây để kiểm soát triệu chứng, sau đó tiếp tục duy trì điều trị Đông y giúp củng cố toàn bộ quá trình phục hồi, hạn chế tối đa khả năng bệnh tái phát trong tương lai.

Kết luận

Chăm sóc sức khỏe tuyến tiền liệt bằng phương pháp Đông y mang lại nhiều lợi ích lâu dài nếu được thực hiện đúng cách, đòi hỏi sự kiên trì và thận trọng từ phía người bệnh.

Việc phối hợp giữa Đông y và Tây y sẽ mang lại hiệu quả tối ưu trong điều trị và phòng ngừa bệnh lý này, giúp người bệnh duy trì sức khỏe sinh lý và nâng cao chất lượng cuộc sống.

Với cách tiếp cận toàn diện, an toàn, tự nhiên, phương pháp này chính là con đường hy vọng mới cho những ai mong muốn tìm lại sự cân bằng, khỏe mạnh con đường sinh lý tự nhiên của chính mình.

Xem thêm:

• Bệnh Phì đại tuyến tiền liệt độ 2: Dấu hiệu nhận biết và cách chẩn đoán bệnh chính xác
• Phì đại tuyến tiền liệt có tự khỏi không? Chế độ sinh hoạt và các biện pháp điều trị hiệu quả từ chuyên gia